Wyobrażenie Wielkiego Gościńca Wschodniego - autorstwa Mateja Cadila
Wschodni Gościniec – jedna z najstarszych dróg Ardy. Prowadziła z zachodniego Beleriandu, przez Ered Luin, aż do Gór Mglistych. Wędrowcy mogli przekroczyć ją Wysoką Przełęczą (zwaną również Przełęczą Imladris lub Cirith Forn en Andrath) i podążać dalej Starą Leśną Drogą.
Historia
Pierwsza Era
Droga do Nogrodu i Belegostu (graf. Mitgaraf)
Wielki Wschodni Gościniec został wybudowany przez krasnoludów w Pierwszej Erze, jeszcze przed Latami Słońca. Powstała prawdopodobnie jako przedłużenie Starej Leśnej Drogi, prowadzącej z Żelaznych Wzgórz, przez Rhovanion, aż do Gór Mglistych w pobliże Wysokiej Przełęczy. Dalej prowadziła do siedzib krasnoludów w Górach Błękitnych, a następnie do Doriathu w Beleriandzie. Ten ostatni zachodni fragment powstał dla ułatwienia podróży dla zdolnych mistrzów przeróżnych rzemiosł z Belegostu i Nogrodu, których liczne zastępy przybywały do królestwa Thingola, aby dla niego pracować, dopóki krasnoludowie z Nogrodu nie zabili króla i nie splądrowali Doriathu. Zapewne odnogą był Stary Gościniec Zachodni biegnący na północ od Doriathu do brodu Brithiach i aż do góry Taras.
Druga Era
W Drugiej Erze, po tym jak Beleriand został zatopiony w czasie Wojny Gniewu, Wschodni Gościniec przestał być najdłuższą drogą w Śródziemiu, oddając palmę pierwszeństwa Wielkiemu Gościńcowi Południowemu (zwanemu też Drogą Północ-Połdunie, a w Trzeciej Erze Zieloną Ścieżką). Wschodni Gościniec prowadził teraz od Szarych Przystani do nowo powstałej siedziby elfów - Rivendell.
Trzecia Era
Kiedy w Trzeciej Erze powstał Arnor, mieszkańcy tego numenorejskiego królestwa na wygnaniu wzięli na siebie konserwację i utrzymywanie drogi. Wybudowali wzdłuż niej kilka fortec (w tym Wichrowy Czub), odnowili, bądź od nowa wybudowali mosty na Brandywinie i rzece Mitheithel. Po podziale Arnoru w 861 roku Trzeciej Ery, Gościniec stał się granicą pomiędzy Cardolanem a Arthedainem. W 1601 roku Trzeciej Ery w Shire osiedlili się hobbici i to oni wzięli na siebie obowiązek utrzymywania środkowego odcinka drogi.
Kompania Thorina podążająca Gościńcem w kierunku Rivendell - scena z filmu "Hobbit: Niezwykła podróż"
Niegdyś ruchliwy szlak stał się niemal nieużywany po tym jak w 1974 roku TE wszystkie północne królestwa padły ofiarą Czarnoksiężnika z Angmaru. Droga, z wyjątkiem konserwowanego i używanego często przez hobbitów odcinka, z czasem zaczęła zarastać i pod koniec Trzeciej Ery korzystali z niej już tylko nieliczni, pojedynczy wędrowcy, a z rzadka nieliczne kompanie krasnoludów.
W Trzeciej Erze Gościniec prowadził od Szarych Przystani do Rivendell. Przebiegał przez Białe Wzgórza, następnie biegł środkiem Shire, następnie Bree, dalej droga ta prowadziła przez kraje niezamieszkane, obok Komarowych Moczar, a następnie nieopodal Wichrowego Czubu. Dzięki Ostatniemu Mostowi, można było przeprawic się nad Mitheithel. Kolejne gościniec prowadził przez Rhuadur i kończył się na rzece Bruinen w dolinie Rivendell.
Inne nazwy
Do określenia tej drogi używano wielu różnych nazw, możemy się spotkać z takimi określeniami jak: Wielka Droga, Gościniec, Stary Gościniec, Droga Wschód-Zachód, Wielki Gościniec Wschodni.