| “ | Pamiętam dobrze blask ich sztandarów. Przypomniały mi chwałę Dawnych Dni i zastępy Beleriandu, bo skupiło się pod nimi wielu sławnych książąt i wodzów. A jednak byli mniej liczni i nie tak świetni jak w owym dniu, gdy runął Thangorodrim, elfowie zaś głosili, że zło zostało pokonane na wieki... w czym się omylili. | ” |
—Elrond Półelf, na Naradzie u Elronda | ||
Ostatni Sojusz Elfów i Ludzi – liga zawarta pod koniec Drugiej Ery przeciwko Sauronowi, w której udział wzięli ludzie z Númenoru i elfowie. Sojusz stoczył Bitwę na Dagorlad i oblegał Barad-dûr. W wyniku walk pokonano Saurona i odebrano mu Pierścień Władzy.
Przebieg[]
Przyczyny[]
Gdy w 3319 roku Drugiej Ery upadł Númenor, Elendil i jego synowie założyli w Śródziemiu królestwa Arnor i Gondor. Jednak w tym samym czasie także Sauron powrócił do Mordoru i odzyskując siły zaczął gromadzić armię. Na usługach miał Nazgûli, orków, licznych ludzi z Rhûn i Haradu czczących go jak boga; najsilniejsi byli jednak mieszkający w Śródziemiu Númenorejczycy omamieni przezeń, gdy jeszcze miał wpływy w Númenorze. Wśród nich wsławili się m.in. Herumor i Fuinor, cieszący się wielkimi wpływami w Haradzie. W 3429 roku wojska Saurona zaatakowały Gondor, zdobywając Minas Ithil i paląc Białe Drzewo. Podczas gdy Anarion bronił Osgiliath i Minas Anor, Isildur udał się na północ, do króla Elendila. Ten po naradzie z Najwyższym Królem Ñoldorów, Gil-galadem, postanowił zawiązać Ostatni Sojusz, by powstrzymać Saurona, nim jego siły zbytnio wzrosną.
Przygotowania[]
Elendil i Gil-galad zawiązali Przymierze w 3430 roku Drugiej Ery. Zebrali swe armie w Arnorze na Amon Sûl i w 3431 roku pomaszerowali przez Śródziemie, werbując wszelkie istoty dobrej woli. Pod wodzą Elendila, Isildura i Anariona szły zastępy númenorejczyków z Arnoru i Gondoru, a wojska elfów z Eriadoru i Lindonu prowadzili Gil-galad, Elrond Półelf, a także Círdan, zazwyczaj rzadko angażujący się w wojny. Urządzili swój postój w Imladris, a już wtedy armia była tak liczna i wspaniała, że nie dorównała jej żadna wcześniejsza od czasów Wojny Gniewu i żadna armia z późniejszych czasów. Zastępy ruszyły przełęczami przez Góry Mgliste na wschód[1], gdzie dołączył do nich oddział z Lothlórien pod dowództwem Amdira (Malgalada), a nawet większy jeszcze oddział rzadko mieszających się w wielkie sprawy elfów leśnych z Zielonego Lasu pod dowództwem Orophera i jego syna Thranduila, który jednak nie poddał się zwierzchnictwu Gil-galada[2]. Do Sojuszu dołączył także niewielki oddział krasnoludów z Morii z plemienia Durina, a także inne istoty, w tym zwierzęta[1].
Sauron, dowiedziawszy się o sprawach Sojuszu, rozesłał orków aby przeszkadzali oddziałom próbującym skrócić sobie drogę, idąc przez góry. Rozlokowali się na przełęczach, w lesie oraz w pobliżu rzeki. Bali się jednak zaatakować główne siły Sojuszu, więc się ukryli, jednak wciąż zachowywali czujność[3].
Wszystkie istoty (z wyjątkiem elfów) podzieliły się tak, że w po obu stronach walczyli przedstawiciele każdego gatunku.
Bitwa na Polach Dagorlad[]
W 3434 roku Sojusz napotkał armie Saurona przed Mordorem, na Równinie Dagorlad, gdzie miejsce miała pierwsza bitwa. Nim Gil-galad dał sygnał, na pierwszy ogień poszedł ze swymi najlepszymi wojownikami Oropher i poniósł śmierć. Dowództwo nad elfami leśnymi przejął wtedy jego syn, Thranduil. W tej bitwie zginęła również większa część armii z Lórien, wraz ze swym dowódcą Amdirem, która została odepchnięta na Martwe Bagna[2]. Jednak dzięki potędze elfów oraz męstwu i sile ludzi armia Saurona została pokonana. W bitwie szczególnie wprawiła się włócznia Gil-galada, Aeglos i miecz Elendila, Narsil.
Oblężenie Barad-dur[]
Po wygranej bitwie armia wkroczyła szturmem do Mordoru. Wojska Sojuszu przebiły się przez Udûn na równinę Gorgoroth i rozpoczęły trwające siedem lat oblężenie Barad-dûr. Poniosły ciężkie straty w wyniku strzał, ognia i pocisków, jakimi dysponował nieprzyjaciel. Sauron nasyłał na nich też z wieży raz po raz swoje oddziały. W 3440 roku, raniony ciśniętym z Barad-dûr kamieniem, zginął Anarion, a wraz z nim poległo wielu innych wojowników.
Ostatnia bitwa i upadek Saurona[]
Ostatni Sojusz walczący z orkami
W końcu obręcz oblężenia zacieśniła się na tyle, że w 3441 roku Sauron był zmuszony osobiście stanąć do walki. Walczył z Elendilem i Gil-galadem i obu zabił. Narsil pękł, gdy pokonany Elendil padł na niego, lecz Isildur, chwyciwszy jego odłamek, zdołał odciąć palec Saurona wraz z Pierścieniem Władzy, tym samym pozbawiając go mocy i cielesnej powłoki, oraz kończąc wojnę.
Następstwa[]
Armia ostatniego sojuszu zwyciężyła, okupując to jednak ciężkimi stratami[1]. Zginęło wielu wojowników, w tym liczni sławni wodzowie: Gil-galad, Elendil, Anarion, Malgalad, Oropher. Spośród elfów z Mrocznej Puszczy przeżyła jedynie jedna trzecia, zginęła też większość elfów z Lórien. Straty wśród elfów leśnych były większe niż można przypuszczać nawet w tak strasznej wojnie. Było to spowodowane głównie słabszym uzbrojeniem i niezależnością od głównego dowódctwa Gil-galada[2]. Nieprzyjaciel poniósł klęskę: Sauron został pokonany, wraz z nim jego wojska, Nazgûle i niedobitki skryły się na wschodzie[3], Barad-dûr została zrównana z ziemią, a Mordor spustoszony. Ludzie wystawili straże wokół Mordoru i pobudowali na jego granicach wieże strażnicze. Jednak nie było to zwycięstwo ostateczne. Zarówno Sauron jak i Nazgûle przetrwali osłabieni, nienaruszone zostały też fundamenty Czarnej Wieży, gdyż Pierścień Władzy nie został zniszczony lecz zawłaszczony przez Isildura wbrew radom Elronda i Círdana[1]. Także słudzy Saurona nie wyginęli do szczętu, wielu przetrwało w ukryciu. Niektórzy orkowie byli nieświadomi klęski swego pana i wciąż czyhali na wycofujące się oddziały Sojuszu. Za taki oddział uznali powracający do domu lud Thranduila, jednak nawet uszczuplona wojną armia była dla nich za silna[2]. Jeszcze w 2 roku Trzeciej Ery oddział orków napadł Isildura i zabił go w bitwie na Polach Gladden. Tylko część pokonanych ludzi uznała zwierzchnictwo potomków Elendila. Nigdy później w historii nie zawiązał się podobny sojusz, elfowie bowiem po śmierci ostatniego Najwyższego Króla Ñoldorów tracili dawny blask i zaczęli odpływać na Zachód, a Númenorejczycy tracili przywilej długowieczności. Od pokonania Saurona zaczęto liczyć Trzecią Erę[1].
Adaptacje[]
W filmie Władca Pierścieni: Drużyna Pierścienia w reżyserii Petera Jacksona ukazana została jedynie ostatnia walka, wprowadzono jednak znaczącą różnicę: nie toczyła się ona pod Czarną Wieżą, ale na stokach Orodruiny. Sauron został ukazany jako zakuty w żelazną zbroję i, w przeciwieństwie do książkowej wersji, to on swoją stopą złamał miecz Elendila. pl:Ostatni Sojusz elfów i ludzi
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 J.R.R. Tolkien, Christopher Tolkien (red.), Silmarillion, Pierścienie Władzy i Trzecia Era
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 J.R.R. Tolkien, Christopher Tolkien (red.), Niedokończone opowieści, „Historia Galadrieli i Celebrona, i Amrotha, władcy Lórien”, „Dodatki”, „Dodatek B. Sindarińscy książęta Elfów Leśnych”
- ↑ 3,0 3,1 J.R.R. Tolkien, Christopher Tolkien (red.), Niedokończone opowieści, „Klęska na polach Gladden”