|
Ta strona to zalążek artykułu. Jeśli możesz, rozbuduj go. |
Królestwo Arthedain – królestwo Dúnadainów (potomków Numenorejczyków), jedno z trzech Królestw Północnych po upadku Arnoru, obok królestw Cardolanu i Rhudauru, jednocześnie najsilniejszym z Północnych Królestw Dúnadainów. Było ostatnim, które uległo zagładzie w wyniku wojny z Czarnoksiężnikiem z Angmaru. W królestwie tym panowali królowie Arthedainu, potomkowie Isildura.
Historia
Geneza powstania
Powstanie Arthedainu i innych Dúnadaińskich Północnych Królestw, wiąże się ze sprawą sukcesji i konfliktu w łonie dynastii Isildura. Podczas panowania dziewiątego króla Arnoru Eärendura, w konflikt popadli jego trzej synowie, każdy z nich nie znosił innych i uważał że to jemu należy się dziedzictwo i korona Arnoru. Sytuacja się zaostrzała i nic nie było w stanie pojednać skłóconych synów. Kiedy 861 TE zmarł król Earendur, w tych okolicznościach zgodnie z prawem, jego najstarszy syn Amlaith, miał zostać nowym już dziesiątym królem Arnoru i panem wszystkich Północnych Dunadainów, jednak jego młodsi bracia odmówili poparcia dla najstarszego brata, tym sposobem zaczął się kryzys sukcesji a koronacja została odroczona. Konflikt coraz bardziej się zaostrzał, wizja wojny domowej która mogła by wyniszczyć Arnor była niesamowicie realna, tak więc kiedy niebezpieczeństwo było już realne, Amlaith zgodził się na kompromis. Zaproponował podział królestwa pomiędzy sobą a braćmi, w ten sposób każdy z nich mógł zostać królem i zyskać władze.
Bracia zawali między sobą porozumienie i 861 TE podzielili królestwo Arnoru na trzy królestwa i rozpoczął się okres rozbicia dzielnicowego na północy. Najstarszy Amlaith objął centralny Arnor, czyli rozległe ziemie na północ i wschód, granicami jego królestwa były rzeka Brandywina i Rzeka Księżycowa oraz Wichrowe Wzgórza, jego królestwo objęło dobre i rozległe ziemie z wieloma miastami i twierdzami, między innymi w granicach Amlaitha zostały takie miasta jak Annúminas, Fornost i Bree oraz stojąca na trójstyku twierdza Amon Sûl razem ze znajdującym się tam Palantírem (po za tym zachował palantir w Annuminas). Oprócz tego jemu, jako najstarszemu, przysługiwało wiele praw i przedmiotów, zachował między innymi wszelkie artefakt i przedmioty związane z dawnymi królami Arnorskimi, zachował resztki Narsila, Pierścień Barahira, Berło Annúminas i diadem Elendilmir (symbol władzy arnorskiej) . Królestwo Amlaitha zostało nazwane Arthedain, i ze wszystkich Północnych Królestw było najsilniejsze i uważane za dziedziców Arnoru, gdyż królowie Arthedainu wywodzący się od pierworodnego Amlaitha, byli niekwestionowanymi potomkami Isildura. Bracia Amlaitha stworzyli swoje własne królestwa, jeden z nich objął ziemie południowych wzgórzach pomiędzy rzeką Brandywina (cały obszar na wschód od niej) i rzeką Mitheithel (wszystko na zachód od niej) Wschodnim Gościńcem (na północy) aż do morza na południu i brzegi Gwathló na wschodzie, biorąc pod piecze Krainę Kurhanów, miejsce gdzie chowano wszystkich Arnorczyków, tak powstało królestwo Cardolanu. Ostatni zaś objął kresy i ziemie zachodnie tworząc królestwo Rhudauru.
Epoka pokoju
Podział królestwa zapobiegł wojnie domowej, choć źródło konfliktu jeszcze się nie zakończyło, królestwa i bracia panujący za sobą nie przepadali. Pierwsze lata Arthedainu ubiegły błogo i spokojnie, Amlaith nie lubiący stolicy, wyludniałego Annuminas, przeniósł dwór i stolice do znacznie większe i potężniejszego miasta Fornostu. Zyskał sobie tym samym przydomek Amlaith z Fornostu. Mimo wszystko młodsi bracia uważali, że ich przydział jest znacznie mniejszy i ich najstarszy bart wziął za dużo, drobne konflikty i waśnie się nasilały, każda ze stron miała chrapkę na Wichrowe Wzgórza i ukryty tam Palanir, mimo to Amlaith zdołał utrzymać wzgórza dla siebie.
Pierwszy król Arthedainu, Amlaith z Fornost zmarł 946 TE, został pochowany w Fornoscie. Jego następcą został jego syn Beleg. Jego panowanie opłynęło spokojnie, w dostatku i rozwoju nowego królestwa, jedną godną uwagi rzeczą jego panowania było to że w owym czasie na do północnych królestw zaczęli przybywać Hobbici którzy przybyli z Gór Mglistych i zaczęli osiedlać się na terenie Północnych Królestw, głównie w jego królestwie, Beleg nie miał nic przeciwko nowym małym poddanym i zezwolił im na osiedlanie się. Mimo względów pokoju to właśnie za panowania Belega cień padł na Mroczną Puszcze, co było zapowiedział powrotu zła i zapowiedzą zagrożenia dla całej Północy. Beleg zmarł 1029 TE po 83 latach panowania, po jego śmierci trzecim już królem Arthedainu został jego syn Mallor, za jego panowania do Śródziemia przybili wysłańcy Valarów, tak zwani Istari. To za panowania Mallora królestwa północne zaczęły się ze sobą spierać o Wichrowe Wzgórza a w szczególności o Wichrowy Czub, przez co wybuchał pomniejsze konflikty i zatargi. Mallor zmarł 1110 TE, jego następcą został jego syn Celepharn. Panowanie tego władcy upłynęło spokojnie i bez zgrzytów, jedną nowością był coraz większy napływ niziołków do królestwa. Za czasów Celepharna południowy Gondor zyskał swój złoty wiek. Panowanie Celepharna upłynęło spokojnie bez konfliktów i wojen, zmarł 1191 TE, po jego śmierci tron objął jego syn Celebrindor. Również i panowanie Celebrindora znakowało się dostatkiem i pokojem, królestwo żyło w pokoju i rozwijało się. Jednak niedługo miało się ukazać nowe zagrożenie dla wszystkich Północnych Królestw.
Narodziny Angmaru
Król Celebrindor zmarł 1272 TE po długich latach pokoju i dobrobytu, na jego tronie już jako szósty król Arthedainu zasiadł jego syn Malvegil, jego panowanie miało być znamienne, jako ostatniego króla pokoju.Za jego panowania w 1300 TE odrodziło się wielkie zło, gdzie na północno - wschodniej granicy powstało królestwo Angmaru, położone w Górach Angmarskich. Królestwem tym władać zaczął tajemniczy Czarnoksiężnik z Angmaru, nie było wiadomo kto to jest i dla czego to przybył, wiadome jednak było że dzięki swym mrocznym umiejętnością zyskał władze nad orkami, goblinami, trollami, mrocznymi Dunedainami i innymi mrocznym ludźmi z których stworzył swoje królestwo, niewielu zdawało sobie sprawę z tego że Czarnoksiężnikiem jest tak naprawdę wódz Upiorów Pierścienia, który został wysłany na Północ przez Saurona, ten zdając sobie sprawę ze słabości i rozbicia północny chciał unicestwienia królestw Isildura, aby Arnor nie mógł się odrodzić i zaszkodzić jego planom, zadaniem Czarnoksiężnika było zniszczenie wszystkich królestw Północnych.
Na razie cała Północ żyła swoim życiem, pogrążona w niewielkich co najwyżej konfliktach o Amon Sul i ciesząca się dostatkiem i pokojem. Malvegil nie brał na poważnie mnożących się w Angmarze band orków, które powoli zaczynały schodzić z gór i najeżdżać królestwa. Zmarł 1349 TE, jednak wtedy już było wiadomo, że Angmar to śmiertelne zagrożenie dla całej Północy.
Wojna z Angmarem
Próba Zjednoczenia Północy
Po śmierci Malvegila, na swe skronie Elendilmir założył jego syn Argeleb I, był to władca światły i bardzo ambitny, zdający sobie sprawę z zagorzenia jakim jest Angmar. W owym czasie w sąsiednich królestwach Arthedainu, Cardolanie i Rhudaurze, wygasły królewskie linie Isildura, a władze tam przejęli ludzie z poza rodu królewskiego. Argeleb wykorzystał to i w rok swojej koronacji ogłosił się nie tylko siódmym królem Arthedainu ale również królem całego Arnoru, jako że w pozostałych królestwach wygasły linie Isildura, bierze on cała krainę w posiadanie jako jego jedyny dziedzic. Król Cardolanu, zgodził się na warunki Aegeleba i uznał go swym królem, sam zrzekł się korony w zamian za co przyjął tytuł księcia Cardolanu i zawarł sojusz z Arthedainem. Sytuacja w o wiele słabszym Rhudaurze była dużo gorsza, to królestwo nie dosyć że najsłabsze, było wysunięte najbardziej na wschód i najbliżej sąsiadowało z Angmarem, jego mieszkańcy byli wystawieni na działanie zła i wiele zostało przez nie opanowanych ostatni król Rhudauru który nie dość że nie pochodził z linii Isildura, to jeszcze nawet nie był pełnym krwi Dunedainem, zawarł sojusz z Angmarem i uznał Czarnoksiężnika swym władcom, armia Angmaru wkroczyła do Rhudauru. Argeleb nie zamierzał oddać Rhudauru Czarnoksiężnikowi, wiedział że tylko cały zjednoczony Arnor może stawić czoła Angmarowi, dlatego Argeleb zebrał wielką armię z Arthedainu i sojuszniczego Cardolanu i wyruszył na wschód do Rhudauru, gdzie stanął do walki z armią Angmaru i Rhudauru. Król zdecydował się w końcu na ufortyfikowanie Wichrowych Wzgórz i zmuszenie wroga do ataku na nie, tak też się stało jednak w bitwie o Wichrowe Wzgórza zginął i próba zjednoczenia Arnoru zakończyła się fiaskiem.
Panowanie Arvelega I i Palantir
Po śmierci Argeleba I 1356 TE, na tronie Arthedainu zasiadł jego syn Arveleg I. Sytuacja była zła, Angmar prowadził wypady na Arthedain a razem z nim Rhudaur, najazdy pustoszyły i osłabiały kraj, wobec tej sytuacji Arveleg przyjął inną taktykę walki. Zamierzał on przenieść ciężar wszystkich walk na Rhudaur, który był jeszcze w kawałkach kontrolowany przez Arthedainczyków oraz na silnie ufortyfikowane Wichrowe Wzgórza, tym samym odciągnął wroga od najazdów wypadowych w głąb królestwa. Arveleg najpierw przyjął do swego królestwa wszystkich Arnorczyków z Rhudauru których nie opanowało zło, do tego zacieśnił on sojusz z Cardolanem, co prawda królestwa były ze sobą w dobrych relacjach, jednak zjednoczenie na razie pozostawało niemożliwe. Sojusz Arthedainu i Cardolanu przeciwstawił się najeźdźcom, jednak ich siły okazały się zbyt szczupłe aby zaszkodzić Czarnoksiężnikowi. Wobec tego Arveleg zdecydował się szukać sprzymierzeńców dlatego poprosił o pomoc elfy królestwa, i zarówno elfy z Lindonu pod wodzą Cirdana jak i elfy z Rivendell pod wodzą Elronda zgodziły się pomóc Dunedainowskiemu królowi. Z pomocą elfich armii, Arveleg odepchną wroga z Wieżowych Wzgórz, i poza granice swego królestwa. Ostatecznie ustabilizowały linie graniczą wzdłuż Wichrowych Wzgórz, Wielkiego Wschodniego Goscińca i dolnego biegu Hoarwell. Po ustabilizowaniu granicy królestwo było bezpieczne, król Arveleg przeniósł się do Amon Sul, gdzie zaczął wykorzystywać umieszczony tam Palantír, do przewidywania ataków Czarnoksiężnika, dzięki temu skutecznie udało mu się przez 50 lat odpierać ataki Angmaru. Upiór Pierścienia postanowił więc zdobyć Wichrowe Wzgórza, żeby przejąć albo ewentualnie zniszczyć Palantir. Armia Angmaru i Rhudauru ruszyła do walki. Obrona została przełamana, Arveleg poległ, jednak Palantir udało się ocalić. Po śmierci króla nowym władcą został jego syn Araphor. Armia dunedainów była rozbita, wojska Angmaru okupywały połowę królestwa,więc potomek Valandila został zmuszony do szukania pomocy u Cirdana, z którym zawarto sojusz. Czarnoksiężnik był przekonany, że szybko zajmie cały kraj; nawet Fornost dostał się w jego ręce. Jednak do walki ruszyły elfy z Lindonu, do których dołączył się też Elrond. Odzyskano stolice Arthedainu, całe królestwo zostało oczyszczone ze zła, więc przywódcy elfów zdecydowali się na okupację stolicy Czarnoksiężnika. Niestety, oblężenie przeciągało się i siły dobra postanowiły opuścić Angmar. Po tych wydarzeniach Arthedain leczył swoje rany, a Angmar powoli odbudowywał swoje siły. Dopiero później ataki zaczęły się ponawiać, lecz królestwo Dunedainów potrafiło się bronić. Jedynym bardziej znanym wydarzeniem tamtych czasów jest to, że syn Araphora, Argeleb II pozwolił Marchowi i Blancowi na osiedlenie się w Shire oraz Wielki Mór, który ostatecznie wyniszczył Cardolan. Natomiast Arthedain ucierpiał niewiele, ponieważ zaraza wyraźnie już osłabła.
Ostatni królowie
Za panowania Araphanta (1789 TE - 1964 TE) odbudowano dobre stosunki z Gondorem poprzez małżeństwo jego syna , Arvedui z Firiel, córką Ondohera.
Obrona Fornostu
W TE 1974, za panowania Arvedui, Arthedain został pokonany i Fornost wpadł w ręce Angmaru. Zdobycie kraju dokonało się ledwie o rok przed przybyciem pomocy z Gondoru pod przewodnictwem Eärnura. Jego armia osiągnęła Arthedain w TE 1975 i pokonała Angmar w bitwie o Fornost.
Ostatni król północy, Arvedui, uciekł do lodowych przystani Forochel. Niestety podczas próby powrotu utonął w raz z palantirami z Amon Sul i Annuminas. Przetrwał jednak Pierścień Barahira, którego Arvedui podarował Lossothom. Później niedobitki Dunedainów odkupili od Śnieżnego Ludu tę cenną pamiątkę Lini Północnej. Syn Arvedui, Araphant stał się pierwszym Wodzem Dunedainów żyjących na wygnaniu. Z jego rodu wywodził się Aragorn, przyszły król Gondoru i Arnoru. Królowie Arthedain, aż do upadku królestwa rządzili także Shire. Potem Hobbici zaczęli wybierać zamiast króla thana.
Królowie Arthedainu
- Zobacz osobny artykuł: Królowie Arthedainu